Hiện nay các văn bản quy định về chính sách thuế đối với dự án đầu tư mở rộng đang mâu thuẫn, chưa rõ ràng để trả lời chính xác câu hỏi “Liệu rằng dự án đầu tư mở rộng có được hoàn thuế GTGT hay chỉ áp dụng cho dự án đầu tư mới?”. Tại bài phân tích này, IACHN sẽ đi sâu vào từng văn bản cụ thể để thấy rõ thêm sự mẫu thuẫn này. Và liệu trong bối cảnh mâu thuẫn trong văn bản hướng dẫn, doanh nghiệp sẽ phải làm gì? Hãy cùng IACHN giải quyết vấn đề này.
Bài viết gồm các phần chính sau:
- Dự án đầu tư mở rộng là gì?
- Mâu thuẫn giữa các văn bản: Thông tư 130/2016/TT-BTC; công văn số 4238/TCT-CS; Luật số 106/2016/QH13; Nghị định 100/2016/NĐ-CP
- Doanh nghiệp cần làm gì?
Dự án đầu tư mở rộng là gì?
Theo Điều 3 Luật Đầu tư 2014, dự án đầu tư mở rộng là dự án đầu tư phát triển dự án đang hoạt động đầu tư kinh doanh bằng cách mở rộng quy mô, nâng cao công suất, đổi mới công nghệ, giảm ô nhiễm hoặc cải thiện môi trường.
Theo khoản 3 Điều 15 của luật này thì dự án đầu tư mở rộng là một trong những đối tượng được áp dụng ưu đãi đầu tư. Ưu đãi đầu tư chủ yếu ở lĩnh vực thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế nhập khẩu, thuế sử dụng đất.
Đây cũng là những vấn đề chính mà các nhà đầu tư, nhất là các nhà đầu tư nước ngoài quan tâm khi đầu tư tại Việt Nam. Muốn xác định được dự án đầu tư mở rộng của doanh nghiệp mình có là đối tượng được hưởng ưu đãi đầu tư hay không thì doanh nghiệp phải căn cứ vào các văn bản pháp luật hiện hành về đầu tư, thuế, đất đai.
Mâu thuẫn trong chính sách Hoàn thuế GTGT đối với dự án đầu tư mở rộng
Căn cứ theo điểm a khoản 3 điều 1 Thông tư 130/2016/TT-BTC quy định về đối tượng và trường hợp được hoàn thuế GTGT như sau:
“a) Cơ sở kinh doanh đang hoạt động thuộc đối tượng nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ có dự án đầu tư (trừ trường hợp hướng dẫn tại điểm c Khoản 3 Điều này và trừ dự án đầu tư xây dựng nhà để bán hoặc cho thuê mà không hình thành tài sản cố định) cùng tỉnh, thành phố, đang trong giai đoạn đầu tư thì cơ sở kinh doanh thực hiện kê khai riêng đối với dự án đầu tư và phải kết chuyển thuế GTGT đầu vào của dự án đầu tư để bù trừ với việc kê khai thuế GTGT của hoạt động sản xuất kinh doanh đang thực hiện. Số thuế GTGT được kết chuyển của dự án đầu tư tối đa bằng số thuế GTGT phải nộp của hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ của cơ sở kinh doanh.
Sau khi bù trừ nếu số thuế GTGT đầu vào của dự án đầu tư mới chưa được khấu trừ hết từ 300 triệu đồng trở lên thì được hoàn thuế GTGT cho dự án đầu tư.”
Theo công văn số 4238/TCT-CS ngày 16 tháng 9 năm 2016 giới thiệu các nội dung mới của Thông tư số 130/2016/TT-BTC hướng dẫn Nghị định 100/2016/NĐ-CP:
1.2.2. Hoàn thuế GTGT đối với dự án đầu tư
a) Trường hợp cơ sở kinh doanh đang hoạt động thuộc đối tượng nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ có dự án đầu tư mới (trừ trường hợp hướng dẫn tại Điểm c và trừ dự án đầu tư xây dựng nhà để bán hoặc cho thuê mà không hình thành tài sản cố định) tại địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác với tỉnh, thành phố nơi đóng trụ sở chính, đang trong giai đoạn đầu tư chưa đi vào hoạt động, chưa đăng ký kinh doanh, chưa đăng ký thuế thì cơ sở kinh doanh lập hồ sơ khai thuế riêng cho dự án đầu tư đồng thời phải kết chuyển thuế GTGT đầu vào của dự án đầu tư để bù trừ với việc kê khai thuế GTGT của hoạt động sản xuất kinh doanh đang thực hiện. Số thuế GTGT được kết chuyển của dự án đầu tư tối đa bằng số thuế GTGT phải nộp của hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ của cơ sở kinh doanh.
Sau khi bù trừ nếu số thuế GTGT đầu vào của dự án đầu tư mới chưa được khấu trừ hết từ 300 triệu đồng trở lên thì được hoàn thuế GTGT cho dự án đầu tư.
Có mâu thuẫn giữa 2 văn bản hướng dẫn? Cụ thể:
Từ 2 trích dẫn của 2 văn bản ra cùng thời điểm đã có sự bất đồng:
- Đối với hướng dẫn của thông tư thì dự án đầu tư mở rộng được phép hoàn thuế nếu đủ điều kiện.
- Trong khi công văn hướng dẫn thì hướng dẫn không được hoàn thuế GTGT
Mâu thuẫn này gây ra không ít lúng túng và khó khăn trong quá trình thực hiện. Để tìm hiểu thêm về vấn đề này, quay về luật thuế và nghị định quy định như sau:
Luật số 106/2016/QH13 ngày 06 tháng 04 năm 2016 sửa đổi , bổ sung một số điều của luật thuế GTGT, luật thuế tiêu thụ đặc biệt và luật quản lý thuế
Khoản 1 và Khoản 2 Điều 13 được sửa đổi, bổ sung như sau:
“1. Cơ sở kinh doanh nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ thuế nếu có số thuế giá trị gia tăng đầu vào chưa được khấu trừ hết trong tháng hoặc trong quý thì được khấu trừ vào kỳ tiếp theo.
Trường hợp cơ sở kinh doanh đã đăng ký nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ có dự án đầu tư mới, đang trong giai đoạn đầu tư có số thuế giá trị gia tăng của hàng hóa, dịch vụ mua vào sử dụng cho đầu tư mà chưa được khấu trừ và có số thuế còn lại từ ba trăm triệu đồng trở lên thì được hoàn thuế giá trị gia tăng.
Điều 1 nghị định 100/2016/NĐ-CP ngày 01 tháng 7 năm 2016 quy định:
“2. Cơ sở kinh doanh được hoàn thuế đối với dự án đầu tư như sau:
a) Cơ sở kinh doanh mới thành lập từ dự án đầu tư đã đăng ký kinh doanh, đăng ký nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ, hoặc dự án tìm kiếm thăm dò và phát triển mỏ dầu khí đang trong giai đoạn đầu tư, chưa đi vào hoạt động, nếu thời gian đầu tư từ 01 năm trở lên thì được hoàn thuế giá trị gia tăng của hàng hóa, dịch vụ sử dụng cho đầu tư theo từng năm, trừ trường hợp quy định tại điểm c khoản này. Trường hợp, nếu số thuế giá trị gia tăng lũy kế của hàng hóa, dịch vụ mua vào sử dụng cho đầu tư từ 300 triệu đồng trở lên thì được hoàn thuế giá trị gia tăng.”
KẾT LUẬN: Doanh nghiệp cần làm gì?
